Katarakt göz billurunun (kristalin) geçirgenliğini yitirmesine (buzlu cam gibi opaklaşma) dayalı, yavaş ve aşamalı seyreden görme azalmasıdır.
Hasta ilk aşamalarda ışıktan rahatsız olur (fotofobi). En çok da güneş ışığının yansımaları ve gece farlar gözün sulanmasına neden olur. Yavaş yavaş görme azalması kendini farkettirir ve günlük davranışlarda aksamalar meydana çıkar. Bu durumda cerrahi müdahale gerekir.
Birçok tipi vardır:
– Yaşlılık katarakı: Bedenimizle birlikte göz billuru (kristalin) da yaşlanarak opaklaşır.
– Doğuştan katarakt: Aile hikayesinde yeri vardır ve genetik olarak aktarılmış olabilir. Kristalinin durumuna bağlı olarak çocuklukta erken teşhisi ve gecikmeden tedavisi önemlidir.
– Travma (yaralanma/darbe) kataraktı: hızlı seyreder.
– Sekonder (ikincil) katarakt: başka bir göz rahatsızlığına bağlı gelişir (eski bir uveitis, retina dekolmanı ya da ihmal edilmiş şeker hastalığı)
Tedavi:
Göz doktorunuzun karar vereceği cerrahi müdahale tek geçerli tedavidir. Kristalin geçirgen proteinler içeren bir çekirdeğe sahiptir. Bu çekirden yine geçirgen bir kılıf (kapsül) içinde bulunur. Operasyonda bu çekirdek geleneksel yoldan ve parçalanmadan, ya da fako-emülsifikasyonla parçalanarak çıkartılır. (Fako-emülsifikasyon: göz içine titreşen ultrason sondalı bir emici/aspiratör sokulur) Bu ikinci teknikte sadece küçük bir kesik uygulanır. Kristalin çekirdeğinin yerine bir mercek konularak görme en ideal haline getirilir. Bu operasyonda ileri miyopi ve hipermetropi durumları da giderilmiş olur. Çeşitli nedenlerle bu iç lens yerleştirilemiyorsa hasta kontakt lens ya da gözlük kullanacaktır. Çünkü iç merceğin yokluğu çok güçlü bir hipermetropiye neden olur.
Bu operasyonda sadece lokal anestezi uygulanır. Tüm işlem 20-25 dakika sürmektedir ve hasta göz uzmanının vereceği kararla aynı akşam ya da ertesi gün evine dönebilir.
Operasyon sonrası dikkat edilecekler:
Katarakt ameliyatlı hasta gözü etkileyecek sert hareketlerden kaçınmalıdır. %1 ilâ 5 durumda göz kaşınması, kanlanma, hijyen eksikliği durumunda da enfeksiyon görülebilir. Bunların oluşmaması için doktorunuzun tavsiyelerine uyun; oluştukları durumda da yine göz doktorunuza başvurmakta gecikmeyin.